SvJ&V: minder inreisverboden, mogelijk nieuw beleid ongewenstverklaring voor criminele vreemdelingen

Aan het opleggen van het inreisverbod worden steeds meer eisen gesteld door de ontwikkelingen in de (Europese) jurisprudentie. Voor het zware inreisverbod is nu een veel indringender openbare orde toets noodzakelijk dan voor een ongewenstverklaring nodig zou zijn. Als voorbeeld: veelvuldige winkeldiefstal en overlast zal vrijwel nooit voldoende zijn voor een zwaar inreisverbod. Voor een ongewenstverklaring in beginsel wel. Het aantal gevallen waarin de IND een zwaar inreisverbod heeft kunnen opleggen is dan ook zeer sterk afgenomen. In 2012 werden bij benadering 560 beslissingen genomen waarbij een zwaar inreisverbod werd opgelegd. In 2019 waren dit circa 180 beslissingen. Nu er minder beslissingen genomen worden waardoor het verblijf van vreemdelingen in Nederland als misdrijf strafbaar is, kan het OM ook in minder gevallen vreemdelingen om die reden vervolgen.....

De ongewenstverklaring, in samenhang met artikel 197 Sr, is een juridisch instrument dat een gevangenisstraf (van ten hoogste zes maanden) mogelijk maakt voor onrechtmatig in Nederland verblijvende criminele vreemdelingen, als zij voor misdrijven zijn veroordeeld en zij weigeren terug te keren. Ik vind het onwenselijk dat dit instrument zo moeilijk inzetbaar is geworden omdat de reikwijdte in de Vw 2000 is beperkt tot die gevallen waarin geen inreisverbod opgelegd kan worden. Dit klemt des te meer omdat dit onderdeel zou kunnen zijn van steun aan gemeenten in de aanpak van overlastgevende, criminele en onrechtmatig verblijvende vreemdelingen.

Ik ben van mening dat de ongewenstverklaring en daarop volgend de strafvervolging, als instrument tot de mogelijkheden zou moeten behoren om op lokaal niveau de meest problematische casuïstiek aan te pakken. Ik zal de mogelijke modaliteiten waaronder een wetswijziging doelmatig is en de financiële uitvoeringsconsequenties hiervan in kaart brengen.

https://www.rijksoverheid.nl/binaries/rijksoverheid/documenten/kamerstukken/2020/12/16/tk-aanpak-illegaliteit/TK+Aanpak+illegaliteit.pdf, 16.12.20