Rb: toegang tot medicijnen in Guinee onvoldoende gegarandeerd

De rechtbank is van oordeel dat in dit geval NL onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de benodigde medicijnen. Eisers specifieke omstandigheden zijn nog niet concreet en specifiek betrokken bij de vraag of en zo ja in welke mate eiser daadwerkelijk toegang zal hebben tot de in Guinee beschikbare zorg.

Eisers relaas, waaronder de problemen met zijn familie, is geloofwaardig geacht en het is daarom zeer de vraag is of er in zijn situatie gesproken kan worden van een sociaal (familiaal) netwerk bij terugkeer naar Guinee. Eiser is inmiddels al een aantal jaren weg uit Guinee en hij heeft onweersproken gesteld dat hij sinds zijn vertrek ook geen contact meer heeft gehad met familie en kennissen en vrienden. Verweerder heeft geopperd dat zijn zus die daar nog woont mogelijk (financiele) hulp kan bieden bij terugkeer bij het verkrijgen van toegang tot medische zorg. Naar het oordeel van de rechtbank is dat een omstandigheid die meegenomen kan worden in het nadere onderzoek dat zal moeten gebeuren, maar vormt de enkele informatie dat er een zus is onvoldoende basis om uit te gaan van een sociaal en/offamiliaal netwerk in Guinee.

Daarnaast is ook de vraag of hij toegang zal hebben tot de in het BMA genoemde betaalde zorg en medicatie. Eiser heeft gesteld dat hij geen geld heeft en niet beschikt over vermogen - in welke vorm ook - in Guinee, Het land dat hij ooit bezat heeft hij verkocht om met de opbrengst daarvan naar Nederland te kunnen vluchten. Verweerder gaat er ondertussen vanuit dat eiser in staat is in Guinee te gaan werken om daar medicijnen te kunnen bekostigen. De rechtbank is met eiser van oordeel dat verweerder deze stelling niet zonder nadere motivering kan gebruiken teronderbouwing van zijn standpunt gelet op de ernstige psychische situatie van eiser zoals die blijkt uit de rapportages van BMA en zijn informatie van zijn psychiater. In dit verband acht de rechtbank ook nog van belang dat eiser -onweersproken- heeft gesteld dat hij alleen kan functioneren dankzij de steun en de hulp van een vriend met wie hij samenwoont en die hij ook zijn mantelzorger noemt. Uit het BMAadvies blijkt dat eisers medicijnen allemaal bij 'private facilities' beschikbaar zijn. In het licht van de specifieke omstandigheden van deze zaak roept dit de vraag op en in welke mate eiser tot deze medicatie daadwerkelijk toegang zal hebben.

Het ligt onder deze omstandigheden op de weg van verweerder om de gerezen twijfel over de (mate van) daadwerkelijke toegang voor eiser tot de medische zorg in Guinee weg te nemen. Het EHRM spreekt in het arrest Paposhvili van een nauwkeurig onderzoek ('close scrutiny') in het licht van de algemene situatie en de persoonlijke omstandigheden. Het is dus aan verweerder om, zo nodig met behulp van het BMA, na te gaan of eiser, in het licht van de specifieke individuele omstandigheden van deze zaak, daadwerkelijk toegang heeft tot de voor hem noodzakelijke zorg. Daarbij dienen ook de kosten van zorg (medicatie en behandeling) en de afwezigheid van een sociaal en/of familiaal netwerk te worden betrokken.

De rechtbank verklaart het beroep gegrond en vemietigt het betreden besluit.
Rb Haarlem AWB 18/7401 (beroep) AWB 18/7402 (voorlopige voorziening), 6.3.19